Isoleren met ecologische isolatiematerialen van Ecomat

Biobased isolatie

Biobased isolatie verwijst naar isolatiematerialen die gemaakt zijn van natuurlijke, hernieuwbare bronnen. In plaats van te vertrouwen op synthetische materialen of niet-hernieuwbare grondstoffen, maakt biobased isolatie gebruik van organische materialen die snel kunnen worden vernieuwd. Hier zijn enkele voorbeelden van biobased isolatiematerialen:

1. Hennep: hennepisolatie wordt gemaakt van vezels van de hennepplant. Het is een snelgroeiende plant en de captatie van CO2 is dan ook enorm hoog! Dat alleen al maakt het gebruik ervan voor duurzame isolatieconcepten enorm interessant. De grootste hennepplantages zitten in Frankrijk en Nederland en druppelgewijs méér in België.

2. Gras: grasisolatie wordt gemaakt van de vezels van grashalmen. Het is zeker in de "graslanden" van Noord West Europa een vooralsnog onuitputtelijke bron van vezels uit een reststroom en ecologisch gezien een zeer interessant CO2 reducerend lokaal isolatieproduct. 

3. Houtvezels: isolatiemateriaal op basis van houtvezels wordt gemaakt van verwerkte houtbasten of zaagsel. Ideaal opruimproduct voor de houtnijverheid in Noord, West en Midden Europa. Eén van de meest populaire ecologische nagroeibare isolatievormen. Houtvezels zijn ook de oorsprong van cellullose-isolatie dat gemaakt wordt van gehamerde papiervlokken. 

4. Cellulose: cellulose is een recycleproduct. Het wordt gemaakt van papier. Door het papier te hameren en door het toevoegen van zouten ontstaan vlokkerige vezels. Deze worden samengeperst tot isolatiematten of los ingeblazen in een structuur. Dit laatste gebeurt door een professional.

5. Kurk: kurkisolatie wordt gemaakt van de schors van kurkeiken. De bast van deze bomen kan elke 7 jaar worden geoogst zonder schade aan de boom te berokkenen. Typisch isolatieproduct voor het Iberische schiereiland, maar bij ons geliefd als meer hygroscopisch ecologisch isolatiemateriaal.

6. Schapenwol: schapenwolisolatie wordt gemaakt van de geschoren wol van schapen uit de Benelux en de Alpen. Het is eigenlijk de enige dierlijke vezel die wordt verwerkt tot isolatie maar ook het oudste ecologische isolatieproduct met unieke eigenschappen van koeling, zuivering en onbrandbaarheid.

7. Schelpen: ook schelpen zijn een nagroeibaar dus biobased materiaal. In Nederland al jaren gebruikt als de perfecte kruipruimte isolatie. In België is het zelfs een drainerend en isolerend alternatief voor een betonplaat.

8. Riet: rietisolatie maakt gebruik van de stengels van rietplanten. Het komt voornamelijk voort uit het beheer van Middeneuropese waterwegen en meren. Het groeit welig en moet ingetoomd worden. Als rietplaten en rietrollen een isolatieproduct dat vooral wordt gebruikt met leem tegen muur en dak. Als isolerende dakbedekking gekender in onze streken.

9. Stro: stro-isolatie wordt vooral toegepast in strobalenbouw of in prefab stro-elementen. Nieuwer is de toepassing als losse vezels die ingeblazen worden in een constructie. Het is een veelvoorkomend agrarisch bijproduct van de teelt van granen.

10. Mycelium: sommige innovatieve isolatiematerialen worden gemaakt van de wortelstructuur van schimmels, genaamd mycelium. Dit materiaal groeit op een substraat van organisch materiaal en vormt een dicht en isolerend materiaal. Vooral Nederland is koploper. (coming soon)

Biobased isolatiematerialen zijn populair vanwege hun milieuvriendelijkheid en duurzaamheid. Ze dragen bij aan het verminderen van de afhankelijkheid van niet-hernieuwbare grondstoffen en verminderen de ecologische impact van de bouwsector. Bovendien kunnen ze vaak worden gerecycled of afgebroken zonder schadelijke reststoffen achter te laten.

Geosourced isolatie

Geosourced of Minerale isolatie, waaronder de bekende glaswol of rotswol isolatie, maar ook geëxpandeerde kleikorrels, perliet en vermiculite zijn allemaal  isolatiematerialen die worden vervaardigd uit natuurlijke mineralen zoals basalt, diabaas, klei of silica.

Het materiaal wordt geproduceerd door het smelten van deze mineralen bij hoge temperaturen en het vervolgens verwerken tot vezels of door het poffen van deze gesteenten tot korrels. Voor zover mogelijk proberen we voorrang te verlenen aan producenten die deze benodigde energie nuttig bestden of duurzaam winnen. Als ecologische handel verkoopt Ecomat geen minerale wollen. Onze nagroeibare isolatiewollen bieden meer eigenschappen die passen in het bio-ecologische bouwen.  We bieden wel minerale isolatieplaten aan uit cellenbeton (Multipor) en minerale isolatiekorrels aan zoals vermiculite, perliet en kleikorrels.

In principe zou je ook schelpen onder deze rubriek kunnen brengen, maar schelpen zijn zodanig nagroeibaar dat ze onder de biobased isolatie worden gerangschikt. Ook kalkhennep is eigenlijk een materialenmix waarvan de hennepscheven fossileren en de kalk weer versteend op lange duur. Zou je dus ook minerale isolatie kunnen noemen of zelfs circulair?

Hier zijn enkele belangrijke kenmerken van minerale isolatie:

1. Hittebestendigheid: minerale isolatie is bestand tegen hoge temperaturen, waardoor het geschikt is voor toepassingen waar warmte een factor is, zoals rond ovens of schoorstenen. Vermiculite wordt vaak gebruikt voor het opvullen van lege schoorsteenkanalen of technische kokers

2. Brandwerendheid: dit type isolatie heeft uitstekende brandwerende eigenschappen. Het smelt of brandt niet gemakkelijk, wat de veiligheid van een gebouw kan vergroten. De zones rond warme buizen in onze natuurlijke isolatiesystemen worden eerst gevuld met rotswol. Dan pas volgen de natuurlijke materialen.

3. Geluidsabsorptie: minerale isolatie van zwaardere densiteit zoals rotswol heeft goede geluidsabsorberende eigenschappen, waardoor het nuttig is voor geluidsisolatie in plafonds. Kleikorrels in een tussenvloer zijn een heel performante akoestsiche en warmtewerende oplossing.

4. Thermische isolatie: minerale wollen bieden een goede bescherming tegen de kou. We verkopen ze niet maar zouden ze aanraden in spouwmuurconstructies waar natuurlijke materialen minder toepasbaar zijn. Wel biedt Ecomat Multipor cellenbeton isolatieplaten aan. Dit materiaal adviseren we als thermische isolatie voor keldermuren/plafonds. Kleikorrels kunnen een toepassing vinden in een warm platdak als egaliserende uitvullaag of in een groendakopbouw. In een zoldervloer onder een niet-geisoleerd dak zal vooral de warmtebufferende eigenschap een meerwaarde bieden.

5. Bestendigheid tegen vocht: minerale isolatie is over het algemeen hydrofoob. Dat betekent dat het niet gemakkelijk water opneemt en is het minder gevoelig voor schimmel- of rotproblemen. Ideaal dus als isolatie voor in spouwmuren waar de isolatie niet extra beschermd wordt tegen vocht van buiten.

6. Lichtgewicht: in vergelijking met sommige andere isolatiematerialen is glaswol isolatie relatief licht, wat handig kan zijn bij de installatie maar wat meestal akoestisch een nadeel is. Een zeer lichte isolatievulkorrel die Ecomat aanbiedt is perliet.

7. Milieuvriendelijk: Hoewel het een industrieel geproduceerd materiaal is, zijn veel soorten minerale isolatie recyclebaar en bevatten ze geen schadelijke chemicaliën. Het enige wat ons zou kunnen storen is het kleine aandeel aluminiumpoeder dat in de Multiporplaten verwerkt zit.

8. Brede toepassing: minerale wollen worden vaak gebruikt als goedkope oplossing in zowel residentiële als commerciële bouw, maar het heeft beperkte kwaliteiten.  De toepassing van minerale korrels is meer specifiek maar toch hebben we 27 toepassingen hiervoor in de (tuin)bouw. niet alleen als isolatie.

Circulaire isolatie

Circulaire isolatie verwijst naar isolatiematerialen en -technieken die passen binnen de principes van de circulaire economie. Dit betekent dat ze worden ontworpen, geproduceerd, gebruikt en hergebruikt op een manier die de impact op het milieu minimaliseert en de waarde van de grondstoffen niet laat degraderen. Hier zijn enkele belangrijke kenmerken van circulaire isolatie:

1. Hergebruik en hermaakbaarheid (re-use en re-production) de meest circulaire isolatie materialen zijn materialen die hun eigenschappen behouden en perfect weer herbruikt kunnen worden na demontage. Ook al is dat na tientallen jaren eerste gebruik. XPS is hier een goed voorbeeld van. Andere circulaire materialen zijn materialen die met een minimum aan toevoeging van nieuwe (reststroom) grondstoffen of energie gereproduceerd kunnen worden. 

2. Lange levensduur en duurzaamheid: circulaire isolatiematerialen in een technische loop of natuurlijke materialen in een natuurlijke loop. Ze worden gekozen vanwege hun duurzaamheid en vermogen om lang mee te gaan zonder kwaliteitsverlies en zonder zware impact op milieu en gezondheid.

3. Minimale milieu-impact: de productie van circulaire isolatie pleegt geen roofbouw op grondstoffen; ze herbruikt materialen en stelt ze zo samen dat ze volledig kunnen gereproduceerd worden met de minst mogelijke toevoeging van energie of nieuwe grondstoffen.  

4. Lokale productie: circulaire isolatiematerialen worden het liefst geproduceerd met lokale reststromen op lokaal niveau om transportkosten en vooral CO2-uitstoot te verminderen. Closing circles.

5. Bijdrage aan een Circulaire Economie: door circulaire isolatie te gebruiken, dragen we bij aan de transitie naar een economie waarin materialen worden hergebruikt en waarde behouden in plaats van weggegooid. Pavatextil, gemaakt van recycled textiel met katoen is hier een voorbeeld van.

Circulaire isolatie maakt deel uit van bredere inspanningen om verantwoord met onze grondstoffen en het milieu om te gaan. Duurzaam te bouwen en de impact van de bouwsector op het milieu te verminderen. In die zin zijn ze ecologisch, maar niet per se biobased of mineraal. Als ze dit niet zijn of niet voldoende verkoopt Ecomat ze met het Circomat label. Zo willen we ze duidelijk te onderscheiden van biobased of minerale materialen.

Een isolatiemateriaal is pas circulair als het meerdere levens kent. Daarom zijn de zowel de manier van productie en reproductie belangrijk maar evenzeer de manier waarop het geplaatst wordt. De demontage en inzameling moet even verantwoord zijn. 

Ecomat en Circomat dringen bij hun leveranciers aan om dit zoveel mogelijk te integreren. We richten hiervoor ons Ecocircoparc in waar je snijresten van isolatiematerialen Gramitherm, Pavaflex, Pavatex, Cyclin en Isohemp kwijt kan. Zo creëren we een korte keten waarbij jouw snijresten/overschotten weer naar de producent gaan om er nieuwe isolatiematerialen van te maken.

Top vragen isolatie algemeen

• wat is thermische isolatie

  Isolatie in deze context verwijst naar materialen die worden gebruikt om warmteverlies of -winst in een gebouw te verminderen. Dit omvat het isoleren van muren, vloeren, daken en andere oppervlakken om de energie-efficiëntie te verbeteren.

• wat is het beste isolatiemateriaal?

  De beste isolatiematerialen zijn materialen die zorgen voor minder energieverbruik in winter en zomer (om te koelen), die zorgen voor rust in huis (akoestische werking), die bijdragen tot een gezond binnenklimaat (vochtregulerend) en gezond zijn in verwerking en gebruiksfase. Ze worden het liefst lokaal geproduceerd (verminderen transport) met weinig energie-input en slaan Co2 op Voorbeelden hiervan voor de Belgische markt zijn: graswol, inblaas cellulose & stro.

• wat zijn de kosten van isolatie?

  De kosten van isolatie variëren afhankelijk van het gekozen materiaal, de hoeveelheid die nodig is en de complexiteit van de installatie. Over het algemeen zijn de initiële kosten van isolatie een investering die zich op de lange termijn terugbetaalt door energiebesparingen in airconditioning en verwarming.

• is alle isolatie hetzelfde?

  Nee, isolatiematerialen verschillen in hun thermische eigenschappen, brandwerendheid, dichtheid en andere kenmerken. Het is belangrijk om het juiste type isolatie te kiezen voor de specifieke toepassing. In een spouwmuurconstructie gebruik je beter een minerale wol of kurkisolatieplaten. In een dak gebruik je beter warmtebufferende isolatiematerialen zoals houtwol.

• hoeveel bespaart isolatie op energiekosten?

  De energiebesparingen die kunnen worden behaald met isolatie variëren sterk afhankelijk van verschillende factoren, waaronder de huidige staat van de isolatie, het klimaat en het type verwarming en koelingssysteem dat wordt gebruikt.

  Verder is een correcte plaatsing van belang. Dat omvat ook het zorgen voor beschermingsjasjes tegen luchtstromingen in huis en uiteraard wind en regen aan de buitenzijde van de constructie. Dat jasje kan een folie zijn, een plaatmateriaal of een stucwerk.

  Daarnaast bepalen factoren zoals de aard van materialen en de invloed op jouw warmtebehoefte in grote mate hoe snel jij de verwarming/koeling opzet. In het bio-ecologisch bouwen geeft men de voorkeur aan warme inerte materialen.

• wat is het verschil tussen thermische en akoestische isolatie?

  Thermische isolatie richt zich op het beperken van warmteoverdracht, terwijl akoestische isolatie gericht is op het verminderen van geluidsoverdracht tussen ruimtes. De meeste nagroeibare of biobased isolatiematerialen combineren beide facetten uitstekend.

• kan ik zelf isolatie plaatsen?

  Sommige isolatiematerialen kunnen door ervaren doe-het-zelvers worden geïnstalleerd. Voor complexere toepassingen of grote projecten is het raadzaam om een professional in te schakelen. Zo plaats je beter niet zelf cellulose-inblaasisolatie: een gelicentieerd aannemer weet de perfecte balans tussen materiaal en lucht in jouw specifieke toepassing.

  Vraag ons adressen van uitvoerders!

• wat is de lambdawaarde van de meest courante isolatiematerialen?

  Lambda-waarden van isolatiematerialen 

  Type isolatie                                                         λ [W/mK]

  Vacuüm Isolatie Panelen (VIP)                            0,007

  Resolhardschuim                                                 0,018 - 0,020

  PUR of polyurethaanhardschuim                         0,023 - 0,028

  PIR of polyisocyanuraathardschuim                    0,021 - 0,026

  EPS of geëxpandeerd polystyreen                      0,031 - 0,045

  XPS of geëxtrudeerd polystyreen                        0,028 - 0,038

  Glaswol                                                               0,031 - 0,044

  Rotswol                                                               0,034 - 0,044

  Cellenglas                                                            0,036 - 0,058

  Papiervlokken                                                      0,035 - 0,040

  Kurk                                                                     0,038 - 0,040

  Hennep                                                                0,038 - 0,042

  Vlas                                                                      0,038

  Zeegras                                                                0,039

  Schapenwol                                                         0,035 - 0,040

  Kokosvezel                                                          0,04

  Katoen                                                                 0,039 - 0,042

  Stro                                                                      0,056

  Schelpen                                                             0,106 - 0,155

  Mycelium                                                             0.04

• wat zijn de voordelen van goede isolatie?

  Goede isolatie kan de energie-efficiëntie van een gebouw verbeteren door het warmteverlies te verminderen in de winter en warmte-intrede in de zomer. Dit kan leiden tot lagere energierekeningen, een comfortabelere leefomgeving en een verminderde impact op het milieu. Vooral de natuurlijke hergoeibare isolatiematerialen bieden de beide vereisten aan. traditionele materialen zoals minerale wollen en schuimen scoren alleen goed in warmteverliesbeperking.

Top vragen over ecologische isolatie

• wat zijn milieuvriendelijke isolatiematerialen?

  Milieuvriendelijke isolatiematerialen zijn vaak gemaakt van gerecyclede of hernieuwbare bronnen. Materialen zoals cellulose, houtvezel, schapenwol en hennep vallen in deze categorie. Maar ook reststromen die herbruikt kunnen worden als isolatiemateriaal zijn milieutechnisch verantwoord zoals textielisolatie.

  Ook van belang is de nodige energie-input die nodig is om het isolatiemateriaal te maken en te transporteren. Sommige isolatiematerialen kosten evenveel energie dan de besparing die ze voor jou opleveren na 20 jaar.

• wat zijn de voordelen van biobased isolatie?

  Natuurlijke isolatiematerialen zijn doorgaans hernieuwbaar, biologisch afbreekbaar en hebben vaak een lagere milieubelasting dan synthetische alternatieven. Ze kunnen naast goede thermische prestaties ook akoestische bieden, vocht reguleren en zorgen voor een gezonder binnenklimaat.

  Biobased isolatiematerialen worden meestal gekozen door de meerwaardezoeker: voor eigen profijt of in de bredere context van het milieu en grondstoffengebruik.

• hoe wordt natuurlijke isolatie geplaatst?

  Installatiemethoden kunnen variëren afhankelijk van het specifieke materiaal. Sommige natuurlijke isolaties komen in platen of rollen, vergelijkbaar met synthetische isolatie, en kunnen tussen balken of liggers worden geplaatst. Denk aan houtwoldekens of graswolmatten. Anderen, zoals strobalen of hempcrete, worden gebruikt als bouwstenen of vulling.

• is biobased isolatie duurder dan synthetische isolatie?

  Natuurlijke isolatiematerialen kunnen een hogere initiële kostprijs hebben in vergelijking met sommige synthetische opties. Echter, factoren zoals energiebesparingen, milieuvriendelijke en gezondheidstechnische voordelen voor plaatser en gebruiker en lange termijn duurzaamheid moeten worden meegenomen in de algehele kostenanalyse.

  Een kostprijs hangt altijd af van de beschikbaarheid of hermaakbaarheid van grondstoffen om isolatie te maken. In België beschikken we over veel gras, recyclagepapier en textiel. Ook hennep wordt meer geteeld. Het is belangrijk voldoende te diversifiëren in verschillende materialen. Er is nu bijvoorbeeld niet genoeg schapewol om elk huis te isoleren.

  Een laatste priijsbepalende factor is de vorm van isolatie: over het algemeen is bulkisolatie of inblaasisolatie beterkoop dan plaatmateriaal. Denk aan cellulose of strovlokken.

• is ecologische isolatie brandbestendig?

  Sommige natuurlijke isolatiematerialen hebben intrinsieke brandwerende eigenschappen, zoals minerale materialen als steenwol of slakkenwol. Anderen zoals de meer hergroeibare isolatiematerialen zoals cellulose (gemaakt van gerecycled papier), kunnen behandeld worden om de brandwerendheid te verbeteren. De meeste biobased materialen dragen een E-klasse.

  Ook de densiteit (gewicht per m3) speelt een rol: als het materiaal veel vezels bevat worden vooral de buitenstr vezels verschroeid. Daardoor krijgt het vuur minder zuurstof en wordt de branddoorgang fel vertraagd. Probeer maar eens een telefoonboek in brand te steken.

  Bijkomend brandvoordeel van de nagroeibare isolatematerialen is dat ze minder smeltdruppels veroorzaken dan schuimisolatie. Smeltdruppels op je huid zijn even gevaarlijk als vuurvlammen.

  Tip: werk je constructie af met onbrandbare A1 afwerkmaterialen zoals gipsvezelplaten of een leemstuc.

• kan natuurlijke isolatie allergieën of gezondheidsproblemen veroorzaken?

  Natuurlijke isolatiematerialen zijn over het algemeen niet giftig en niet irriterend, maar personen met specifieke allergieën (zoals wolallergieën) moeten voorzorgsmaatregelen nemen. Een correcte installatie en afdichting kunnen eventuele potentiële problemen minimaliseren.

  Stof is nooit gezond. Er wordt altijd aangeraden een stofmasker te dragen bij het plaatsen van isolatie of zelfs bij het verzagen van hout. Bij het inblazen van cellulose-isolatie komt veel stof vrij. Een slimme plaatser zal een mondmasker dragen omdat de hoeveelheid stof dag in en dag uit op de duur gezondheidsproblemen kan veroorzaken. 

• kan natuurlijke thermische isolatie ook akoestisch isolerend werken?

  Ja, veel natuurlijke isolatiematerialen hebben goede akoestische eigenschappen en kunnen effectief zijn bij het verminderen van geluidsoverdracht binnen een gebouw of het isoleren van omgevingslawaai in lichte constructies zoals houtskeletbouw of een hellend dak.

  De meeste traditionele materialen zoals glaswol of schuimisolatiemateriaal scoren hier veel slechter in.

• wat is de meerwaarde van een isolerend onderdak?

  Isolerende onderdaken zoals Pavatex Isolair Multi of ook Celit4D leggen een stukje isolatie (22-160mm) bovenop je dakkconstructie. Hierdoor worden koudebrugeffecten van die constructie afgeblokt en krijg je méér isolerend vermogen van je eigenlijke dakisolatie tussen de constructie.

  Doordat deze platen gemaakt worden van houtvezels in een zware densiteit breng je met een isolerend onderdak ook een eerste bescherming tegen warmte-intrede in de zomer en bescherming tegen omgevingslawaai. Hoe dikker het isolerend onderdak uit houtvezel, hoe minder belangrijk de warmtebufferende en geluidsbufferende eigenschappen van de dakisolatie worden. Zo behaalt de combinatie van een Isolair Multi van 60mm met een vlaswol tussen de kepers een even goede bescherming tegen geluid en warmte intrede als een Isolair Multi van 22mm met houtwoldekens tussen de constructie. meer info over onderdakfolies of -platen

• is minerale wol een duurzaam isolatieproduct?

  Glas, zand en vulkanisch gesteente komt veel voor in Europa, en dat maakt minerale wol in principe quasi onuitputtelijk. Toch moeten hier enkele kanttekeningen bij gezet worden. Zo hebben steen- en zandgroeves een zekere impact op het leefmilieu. Ook wordt zand steeds schaarser. Het is dan ook van belang dat er spaarzaam mee omgesprongen wordt. De isolatie kan wel voor 90% uit gerecycleerd worden en efficiënt op grote schaal geproduceerd worden. Ook is de energiewinst erg hoog: je bespaart 350 x zoveel energie als nodig is om het materiaal te produceren, te transporteren en te plaatsen. Toch scoren mineral wollen duidelijk slechter dan de meeste ecologische isolatematerialen als je hun koolstof voetafdruk bekijkt. Zo vraagt de productie vrij veel energie.

  Minerale wollen hebben wel een lange levensduur. In theorie zijn ze recycleerbaar en hoeven ze niet bij het gemengd afval te belanden, stelt Ovam. Maar in de praktijk worden minerale wollen helaas nog niet vaak gerecycleerd door bijvoorbeeld een gebrekkige ophaling of door schimmelvorming na jarenlang gebruik. Het is daarom belangrijk bij de keuze van glaswol dat je even checkt welke type of merk het hoogst aandeel gerecycleerd glas bevat.

• gevelisolatie aanbrengen binnen rooilijn

  Biobased gevelisolatie plaatsen die voldoet aan de isolatienormen van 2023, is vaak net iets dikker dan toegelaten (14cm). Dit heeft de wetgever nog niet voorzien maar er wordt aan gewerkt! 

Vergelijkingsvragen

• is alle isolatie hetzelfde?

  Nee, isolatiematerialen verschillen in hun thermische eigenschappen, brandwerendheid, dichtheid en andere kenmerken. Het is belangrijk om het juiste type isolatie te kiezen voor de specifieke toepassing. In een spouwmuurconstructie gebruik je beter een minerale wol of kurkisolatieplaten. In een dak gebruik je beter warmtebufferende isolatiematerialen zoals houtwol.

• wat is het beste isolatiemateriaal?

  De beste isolatiematerialen zijn materialen die zorgen voor minder energieverbruik in winter en zomer (om te koelen), die zorgen voor rust in huis (akoestische werking), die bijdragen tot een gezond binnenklimaat (vochtregulerend) en gezond zijn in verwerking en gebruiksfase. Ze worden het liefst lokaal geproduceerd (verminderen transport) met weinig energie-input en slaan Co2 op Voorbeelden hiervan voor de Belgische markt zijn: graswol, inblaas cellulose & stro.

• wat is de beste dakisolatie?

  De beste dakisolatie is isolatie die je beschermt tegen koude, warmte en omgevingslawaai. De biobased isolatiematerialen zoals houtwol, cellulose, strovlokken en graswol zijn daar doorgaans sterker in dan de minerale of synthetische isolatieproducten.

• wat is de beste spouwmuurisolatie?

  Een spouwmuur isoleren doe je best met waterbestendige en voldoende ademende isolatieproducten. Minerale wol is hiervoor uitstekend. Biobased isolatie zoals isolatiewol dient tussen een extra constructie te worden geklemd en afgeschermd te worden door een gevelfolie. De enige biobased isolatiematerialen die handig en waterwerend genoeg zijn voor in een spouw zijn geagglomereerde kurkkorrels en kurkisolatieplaten.

• welke inblaasisolatie kies ik?

  iQ3 cellulose (papiervlokken) is de bekendste inblaasisolatie. Deze is het meest ingeburgerd en is vaak de goedkoopste met uitstekende thermische en goede akoestische eigenschappen. Ook de beste keuze bij complexe houtconstructies: het vult de kleinste holtes. Houtwolvlokken van Pavawood Fibre zijn beter tegen zomerwarmte maar meer geschikt voor het vullen van rechtlijnige nieuwe constructies gemaakt met I-profielen of LVL balken. Neptutherm zeegrasvlokken bieden nog meer zomerkoelte maar zijn zeer prijzig. Anderzijds de beste vochtresistente inblaasvlok. Exie strovlokken bieden grote zomerkoelte en de beste akoestische isolatie.

• is biobased isolatie duurder dan synthetische isolatie?

  Natuurlijke isolatiematerialen kunnen een hogere initiële kostprijs hebben in vergelijking met sommige synthetische opties. Echter, factoren zoals energiebesparingen, milieuvriendelijke en gezondheidstechnische voordelen voor plaatser en gebruiker en lange termijn duurzaamheid moeten worden meegenomen in de algehele kostenanalyse.

  Een kostprijs hangt altijd af van de beschikbaarheid of hermaakbaarheid van grondstoffen om isolatie te maken. In België beschikken we over veel gras, recyclagepapier en textiel. Ook hennep wordt meer geteeld. Het is belangrijk voldoende te diversifiëren in verschillende materialen. Er is nu bijvoorbeeld niet genoeg schapewol om elk huis te isoleren.

  Een laatste priijsbepalende factor is de vorm van isolatie: over het algemeen is bulkisolatie of inblaasisolatie beterkoop dan plaatmateriaal. Denk aan cellulose of strovlokken.

• is minerale wol een duurzaam isolatieproduct?

  Glas, zand en vulkanisch gesteente komt veel voor in Europa, en dat maakt minerale wol in principe quasi onuitputtelijk. Toch moeten hier enkele kanttekeningen bij gezet worden. Zo hebben steen- en zandgroeves een zekere impact op het leefmilieu. Ook wordt zand steeds schaarser. Het is dan ook van belang dat er spaarzaam mee omgesprongen wordt. De isolatie kan wel voor 90% uit gerecycleerd worden en efficiënt op grote schaal geproduceerd worden. Ook is de energiewinst erg hoog: je bespaart 350 x zoveel energie als nodig is om het materiaal te produceren, te transporteren en te plaatsen. Toch scoren mineral wollen duidelijk slechter dan de meeste ecologische isolatematerialen als je hun koolstof voetafdruk bekijkt. Zo vraagt de productie vrij veel energie.

  Minerale wollen hebben wel een lange levensduur. In theorie zijn ze recycleerbaar en hoeven ze niet bij het gemengd afval te belanden, stelt Ovam. Maar in de praktijk worden minerale wollen helaas nog niet vaak gerecycleerd door bijvoorbeeld een gebrekkige ophaling of door schimmelvorming na jarenlang gebruik. Het is daarom belangrijk bij de keuze van glaswol dat je even checkt welke type of merk het hoogst aandeel gerecycleerd glas bevat.

• hygoscopisch of hydrofoob isolatiemateriaal?

  Hydrofoob en hygroscopisch zijn twee verschillende eigenschappen van isolatiematerialen met betrekking tot vocht.

      1.    Hydrofoob isolatiemateriaal: “waterafstotend.” Hydrofoob isolatiemateriaal heeft de eigenschap om water af te stoten of waterafstotend te zijn. Dit betekent dat het niet gemakkelijk vocht absorbeert of doorlaat. Voorbeelden van hydrofoob isolatiemateriaal zijn materialen zoals gesloten-cel schuim, polyurethaan en geëxtrudeerd polystyreen (XPS), die vaak worden gebruikt om vocht buiten te houden en isolatie te bieden.
      2.    Hygroscopisch isolatiemateriaal verwijst naar de eigenschap van een materiaal om vocht uit de omgeving op te nemen. Hygroscopisch isolatiemateriaal heeft de neiging vocht te absorberen en vast te houden. Dit kan handig zijn in situaties waarin vochtregulatie belangrijk is, zoals in bepaalde klimatologische omstandigheden of in gebouwen om vochtproblemen te voorkomen. Een voorbeeld van een hygroscopisch isolatiemateriaal is cellulose-isolatie.

  Kortom, het belangrijkste verschil tussen hydrofoob en hygroscopisch isolatiemateriaal is hoe ze omgaan met vocht: hydrofoob stoot vocht af, terwijl hygroscopisch vocht kan absorberen. De keuze tussen deze materialen hangt af van de specifieke isolatiebehoeften en omgevingsomstandigheden.

• wat is de lambdawaarde van de meest courante isolatiematerialen?

  Lambda-waarden van isolatiematerialen 

  Type isolatie                                                         λ [W/mK]

  Vacuüm Isolatie Panelen (VIP)                            0,007

  Resolhardschuim                                                 0,018 - 0,020

  PUR of polyurethaanhardschuim                         0,023 - 0,028

  PIR of polyisocyanuraathardschuim                    0,021 - 0,026

  EPS of geëxpandeerd polystyreen                      0,031 - 0,045

  XPS of geëxtrudeerd polystyreen                        0,028 - 0,038

  Glaswol                                                               0,031 - 0,044

  Rotswol                                                               0,034 - 0,044

  Cellenglas                                                            0,036 - 0,058

  Papiervlokken                                                      0,035 - 0,040

  Kurk                                                                     0,038 - 0,040

  Hennep                                                                0,038 - 0,042

  Vlas                                                                      0,038

  Zeegras                                                                0,039

  Schapenwol                                                         0,035 - 0,040

  Kokosvezel                                                          0,04

  Katoen                                                                 0,039 - 0,042

  Stro                                                                      0,056

  Schelpen                                                             0,106 - 0,155

  Mycelium                                                             0.04

• wat is het verschil tussen thermische en akoestische isolatie?

  Thermische isolatie richt zich op het beperken van warmteoverdracht, terwijl akoestische isolatie gericht is op het verminderen van geluidsoverdracht tussen ruimtes. De meeste nagroeibare of biobased isolatiematerialen combineren beide facetten uitstekend.

• wat is PUR of PIR isolatie?

  Polyurethaanschuim (PUR) wordt gemaakt door twee vloeibare componenten, een polyol en een isocyanaat, met elkaar te mengen. 

  Polyisocyanuraatschuim (PIR) wordt geproduceerd door een vergelijkbaar proces als polyurethaanschuim (PUR), maar met enkele verschillen in de gebruikte grondstoffen en de chemische reacties die plaatsvinden. PIR is een sterker isolerende versie van PUR.

  PUR en PIR behoort niet tot de groep van ecologisch duurzame isolatiematerialen. Meer info hier.

materiaal niveau

• wat betekent de Rd-waarde van een isolatiemateriaal?
  De "Rd-waarde" (ook bekend als thermische weerstand) is een maatstaf voor de isolerende eigenschappen van een materiaal. Het geeft aan hoe goed een materiaal de doorgang van warmte tegenhoudt. Een hogere Rd-waarde betekent een betere isolatie. De Rd-waarde wordt uitgedrukt in vierkante meter kelvin per watt (m²·K/W) en wordt berekend door de dikte in meter van het materiaal te delen door de warmteweerstand van het materiaal. meer info
• wat is de λ (lambda) waarde van een isolatiemateriaal?
  De lambda-waarde (λ-waarde) van een isolatiemateriaal is een maatstaf voor de thermische geleidbaarheid van het materiaal. Het geeft aan hoe goed het materiaal warmte kan geleiden en wordt uitgedrukt in W/mK. Hoe lager de λ-waarde, hoe beter het materiaal isoleert tegen koudedoorgang. Dit kenmerk zegt weinig of niets over de isolatiewaarde tegen warmteintrede. Daarvoor kijk je best naar de c-waarde (warmtecapaciteit) Lage isolatiewaarde: 0.076-0.1; redelijke isolatiewaarde : 0.05-0.075; gemiddelde isolatiewaarde: 0.035-0.049; redelijk hoge isolatiewaarde: 0.025-0.034; hoge isolatiewaarde: 0.014-0.024
• wat is de warmtecapaciteit van een materiaal?
  Hoe hoger de warmteopslagcapaciteit (C-waarde), hoe beter het materiaal in staat is om warmte te bufferen of op te slaan voordat de temperatuur ervan begint te stijgen.  Zo beschermen materialen met een hoge warmtecapaciteit je in de zomer tegen de warmte-intrede. meer info. Wordt uitgedrukt in kJ/m².K. Lage warmteopslagaciteit: 0.0-47.4; gemiddelde warmteopslag: 95-224; hoge warmteopslag: 436-648; beste warmteopslag: 1800-2100
• wat is de sd (μd) waarde van een materiaallaag?
  Het diffusieweerstandsgetal is het getal dat aangeeft hoeveel keer de weerstand van het isolatiemateriaal groter is dan dat van lucht. meer info
• wat is de A-waarde?
  De A-aarde of waterabsorptiecoëfficiënt van een materiaal geeft aan met welke snelheid vocht wordt opgenomen door een materiaal en weer afgegeven wordt. De waarde wordt uitgedrukt in kg/(m².s 0.5). Materialen met een lage waterabsorptie : 0.00-0.42, zoals kurkisolatieplaten (A=0.17kg/(m².s0.5)); isolatiemateriaal met een gemiddelde waterabsorptie : 0.86-2.85 zoals hennepwol (A=1.5kg/(m.s 0.5)); materialen met een hoge waterabsorptie scoren tussen 6.43 en10, zoals cellulose isolatie (A=10kg/(m².s0.5).
• wat is de brandweerstand?
  De brandweerstandsklasse (volgens NEN-EN 13501-1) is gebaseerd op het onaangepaste basismateriaal. Om de brandweerstand te verhogen worden vaak brandwerende stoffen toegevoegd zoals zouten of brandvertragers. De uiteindelijke brandweerstandsklasse is daarom afhankelijk van de gekozen fabrikant. Voor het toepassen van materialen stelt de wetgeving belangrijke eisen met betrekking tot de brandweerstand. A1 onbrandbaar; A2: praktisch onbrandbaar; B: zeer moeilijk brandbaar; C: brandbaar; D: goed brandbaar; E: zeer brandbaar; F: uiterst brandbaar.
• wat is een CO2 negatief materiaal?
  CO2 positief betekent dat het materiaal bij productie meer uitstoot dan het opneemt: de productie ervan is schadelijk voor het milieu. CO2 negatief betekent dan dat het materiaal in productie meer CO2 opneemt dan het uitstoot: het heeft daarmee een positieve waarde op het milieu
• biobased
  Biobased bouwmaterialen zijn gemaakt van natuurlijke, hernieuwbare bronnen zoals planten, bomen, en zelfs afvalproducten zoals stro en hennep of schillen van oliehoudende producten. Ze verminderen de afhankelijkheid van niet-hernieuwbare grondstoffen en verminderen de milieu-impact van de bouwsector. In de juiste context zijn ze gaan ze evenlang mee als de "gewone" bouwmaterialen, maar zijn ze echt "duurzaam" omdat de impact van hun hele levenscyclus zo klein mogelijk gehouden wordt. Biobased is niet hetzelfde als volledig natuurlijk. De betere biobased bouwproducten hebben minder of geen onnatuurlijke toevoegingen. In een ideale wereld zijn die materialen ook nog lokaal geoogst. Ook biobased is een begrip dat commercieel uitgehold wordt. Uitkijken is de boodschap!
• geosourced
  Geosourced bouwmaterialen zijn afkomstig uit de aarde, letterlijk de aarde als bron. Denk aan klei, kalk, zand, steen en andere mineralen. Deze kunnen voortkomen uit de oceanen en vanop het land. Ze worden gewonnen uit natuurlijke bronnen en vervolgens gebruikt voor verschillende bouwtoepassingen, zoals kalkverven, leempleister, schelpenisolatie of natuursteen. In het verantwoord ontginnen wordt er aan oppervlaktedelving gedaan zonder al te grote impact op het milieu van waaruit ze onttrokken worden. In het bio-ecologisch bouwen willen we ze aan de natuur kunnen teruggeven. In het circulaire bouwen willen we ze steeds opnieuw kunnen toepassen op hetzelfde niveau.

gebouwelement niveau

• wat betekent de U-waarde van een gebouwelement?
  De U-waarde, of de warmtedoorgangscoëfficiënt, geeft een idee van hoeveel warmte een materiaal per seconde en per vierkante meter doorlaat van de binnen- naar de buitenzijde. Hoe lager die U-waarde, hoe minder warmte kan ontsnappen uit je woning. meer info
• wat is een koudebrug?
  Een koudebrug, ook wel bekend als warmteknoop, is een punt in de bouwconstructie waar de thermische isolatie onderbroken wordt. Dit kan optreden wanneer er een zwakke schakel is in de isolatielaag, waardoor warmte gemakkelijker kan ontsnappen. meer info
• wat is een warmteknoop?
  Een warmteknoop, ook wel bekend als koudebrug, is een punt in de bouwconstructie waar de thermische isolatie onderbroken wordt. Dit kan optreden wanneer er een zwakke schakel is in de isolatielaag, waardoor warmte gemakkelijker kan ontsnappen. meer info
• wat is transmissieverlies?
  De transmissieverliezen zijn alle warmteverliezen via de scheidingsconstructies tussen het gebouw en de buitenomgeving, de bodem en de aangrenzende onverwarmde ruimten. De grootte van de transmissieverliezen hangt af van de grootte van de verliesoppervlakken, de isolerende kwaliteit van de constructiedelen en de eventuele aanwezigheid van koudebruggen. Door de transmissieverliezen te beperken, kunnen grote hoeveelheden energie bespaard worden.
• wat is faseverschuiving?
  Faseverschuiving is het begrip dat uitdrukt hoe lang het duurt vooraleer warmte door een constructiedeel doordringt, maw hoe lang kan dit deel de warmte tegenhouden? Ideaal is een faseverschuiving van 8-12 uur: de warmte van ‘s middags bereikt pas ‘s nachts het binnenklimaat. Dit behaal je met houtvezelisolatieplaten in je dak van 16cm; met glaswol heb je daarvoor 55cm nodig. Zie ook amplitudedemping

gebouw niveau

• wat is het E-peil van een woning?
  Het E-peil drukt de globale energieprestatie van uw woning uit. Hoe lager het E-peil, hoe minder energie een woning nodig heeft voor ruimteverwarming, de productie van sanitair warm water, elektriciteit, …
• wat is het k-peil van een woning?
  Het (verouderde) K-peil van een woning geeft aan hoeveel warmte er verloren gaat door de buitenmuren, vloer, dak, vensters, etc … Deze term houdt ook rekening met de compactheid van het gebouw: een gebouw dat een groot contactoppervlakte heeft met buiten en toch goed geïsoleerd, is zal meer warmte verliezen. Kijk nu naar het S-peil. Lees onze blog hierover.
• wat is het S-peil van een woning?
  Het ’S-Peil’ of 'schilpeil' drukt de energie-efficiëntie van de gebouwschil uit. Het vat alle energetische kwaliteiten van de schil (zowel de winsten als de verliezen) samen tot één getal. Sinds 2018 is er geen sprake meer van het K-peil. Nu moet rekening gehouden worden met het S-peil. Hoe energie-efficiënter de bouwschil (buitenmuren, ramen, dak, vloeren, ...), hoe lager en hoe beter het S-peil. Het S-peil geldt voor nieuwe wooneenheden met bouwaanvraag vanaf 1 januari 2018. Meer informatie vindt u op www.energiesparen.be. Lees onze blog hierover.
• wat zijn EPB eisen?
  EPB staat voor energieprestatiebesluit en geldt sinds 1 januari 2006. Wie in Vlaanderen bouwt of renoveert, is verplicht om de EPB-eisen te volgen. Het EPB bevat drie eisen die afhankelijk zijn van de functie van het gebouw (wonen/industrie/kantoor) en de aard van de werken (nieuwbouw/verbouwing/renovatie). Thermische isolatie + Binnenklimaat + E-peil Meer info
• wat is amplitudedemping?
  In isolatietermen is de amplitudedemping de mate waarin schommelingen tussen opwarming in de dag en afkoeling 's nachts kleiner worden. Isolatiematerialen met een sterk warmtebuffercapaciteit kunnen hieraan sterk bijdragen. Ook luchtdichting, positionering en een perfectie plaatsing van deze materialen zijn belangrijk. Ten slotte speelt de mate waarin warmte langs andere bouwdelen kan binnendringen een rol. Door de golfbeweging van opwarming en afkoeling van het binnenklimaat te verlagen, bekomt men een meer stabiel binnenklimaat door het vermijden van sterke temperatuurschommelingen. Deze laatste zijn in vele gevallen een oorzaak van vochtschade in een constructie. Zie faseverschuiving.

1. Verdere vragen?

Vraag het aan onze bot-Rein:

2. Stuur ons een mail

We antwoorden doorgaans snel

E-mail Rein

En hij mailt je terug!

3. Maak een afspraak

Wanneer het u uitkomt

Rein

Maak een afspraak met de echte Rein voor advies